Tell-show-do

In 1996 ben ik afgestudeerd als mondhygiëniste. Ik heb jaren als vrijgevestigde mondhygiëniste gewerkt en sinds twee jaar werk ik als freelance mondhygiëniste bij collega vrijgevestigden en algemene praktijken. In 1996 was een implantaat nog een bijzondere tandheelkundige situatie en had ik niet dagelijks een patiënt met één of meerdere implantaten in de stoel. De implantaten waarmee ik in de eerste jaren in aanraking kwam waren vaak vier implantaten in de onderkaak met een steg voor een volledige prothese. Dit kwam omdat de tandarts waar ik werkzaam was zich had bekwaamd in de VP’s voor deze constructies. Ik leerde nog poetsen met tandpasta zonder fluoride, flossen met een witte veter rondom de steg, schoonmaken met carbon instrumenten en polijsten met een zachte pasta. Want dat was allemaal beter.

Veel later kwamen daar de ultrasone tips voor implantaten bij en het gebruik van ragers. En waarom eigenlijk zonder fluoride poetsen? Zeker omdat de implantaten vaker als solitair element worden geplaatst en de dentitie de fluoride wel kan gebruiken. Implantaten zijn nu geen tandheelkundige bijzonderheid meer en helaas lijkt het dat met het normaliseren van de behandeling, de mondhygiëne-instructies vaker achterwege blijven. “Goed schoonhouden” wordt nog wel gezegd, maar laten zien wat er wordt bedoeld gebeurt minder vaak, lijkt het.

Onlangs heb ik een avond over peri-implantitis bijgewoond, verzorgd door de paropraktijk in Zwolle. Ook daar werd maar weer eens duidelijk dat een goede dagelijkse mondhygiëne problemen kan voorkomen, of op zijn minst onder controle kan houden. Maar veroorzaakt een hulpmiddel niet ook juist problemen? Flossitis werd door de parodontoloog Olaf Veth als nieuwe aandoening gelanceerd. Peri-implantitis veróórzaakt door achtergebleven resten flossdraad. Toch moeten we niet terugdeinzen voor een goede mondhygiëne-instructie. Voor mij blijft de tell-show-do methode een goede manier om samen met de patiënt te kijken wat nodig en mogelijk is. De witte veter is al enige tijd geleden van het toneel verdwenen en verdrongen door de ragers maar ik denk niet altijd terecht. Het voordeel van de veter zijn de uiteinden, deze kun je ook met een beperkte handbeweging onder een steg krijgen. De voorwaarde is uiteraard de ruimte die beschikbaar is. En dan met flinke halen langs de constructie. Als advies geef ik dan om deze te wassen, met een washandje om ze in te stoppen of een waszakje. Ik kreeg onlangs terug van een patiënte dat ze dat washandje en het dichtbinden met de veter wel handig vond. Maar ze was vergeten wat er ook alweer in het washandje moest. Dat dan ook maar in een tell-show-do verpakken? Tell-show-do

Tieneke Wulferink is mondhygiëniste en als waarnemer werkzaam bij meerdere praktijken